Friends-wonen is betaalbare oplossing voor groeiende groep alleenstaanden

Huurwoningen in de stad zijn de afgelopen jaren voor alleenstaanden steeds minder betaalbaar geworden. Het concept Friends-wonen, dat AM 10 jaar geleden bedacht, maakt het ook voor deze doelgroep mogelijk om in de stad te blijven wonen. Janine Vieveen, Ontwikkelingsmanager bij AM, legt uit wat Friends-wonen inhoudt, wat de voordelen zijn en waarom de markt voor deze manier van wonen groeit.

Een woning delen met een familielid, vriend of met iemand anders die het ziet zitten. Via Friends-wonen is het mogelijk. Je deelt het appartement met z’n tweeën of drieën en je hebt ieder een eigen slaapkamer en badkamer. De woonkamer, keuken en buitenruimte, die deel je. Vaak kun je daarnaast ook nog gebruik maken van gedeelde voorzieningen in het gebouw. Je split de huur- en energielasten waardoor wonen in de stad ook voor jou als alleenstaande betaalbaar wordt.

Je split de huur- en energielasten waardoor wonen in de stad ook voor jou als alleenstaande betaalbaar wordt.

Vernieuwend woonconcept

Janine legt uit hoe het concept in 2015 is ontstaan: “We zagen dat jongeren in Amsterdam door de hoge huurkosten na hun studie geen zelfstandige woonruimte konden vinden. Het bracht ons op het idee van een modern studentenhuis, maar dan voor een volwassenere doelgroep. Een appartement waar je zelfstandig woont, maar ook voorzieningen deelt. Zoals in de serie Friends waar Joey en Chandler en Monica en Rachel op die manier samenleven.” Om tot het juiste concept te komen deed AM onderzoek om te bepalen welke voorzieningen mensen bereid zijn te delen en wat ze graag privé houden. Janine: “Het onderzoek wees uit dat mensen graag een eigen slaap- en badkamer hebben en eigen opbergruimtes. Wel zijn ze bereid om de woonkamer, keuken, buitenruimte, wasruimte, werkplek of logeerkamer te delen.” De woonkamer en keuken zijn meestal terug te vinden in het Friends-appartement. Logeerkamers, een wasruimte, werkplekken of dakterras kunnen ook in het gebouw te vinden zijn als gezamenlijke voorziening voor alle bewoners.

De precieze uitvoering van het concept hangt af van de vragen en wensen die de gemeente heeft voor de ontwikkeling en van de belegger die het project afneemt. Een goede match met de persoon waar je mee samenleeft in het Friends-appartement, is essentieel. Janine: “Daarom kun je je inschrijven met iemand die je kent. Maar je kunt je ook laten koppelen aan iemand. In dat geval vinden er eerst ontmoetingen plaats om te ontdekken of je bij elkaar past.” Natuurlijk moet je ook wat lef hebben als je ervoor kiest op deze vernieuwende manier te wonen, zegt Janine: “De mensen die hiervoor kiezen zijn pioniers!”

Van starters tot senioren

Het eerste project waar de Friends-woningen werden toegepast was de B’ Mine woontoren in Amsterdam (in samenwerking met MN Services). “We hadden voor deze woningen vooral starters in gedachten, maar we kregen ook vragen van ouderen. Zo waren er bijvoorbeeld twee zussen in de 65-plus-leeftijd geïnteresseerd. Zij konden geen geschikte woning vinden, omdat een appartement vaak één hoofdslaapkamer heeft en hier zijn de slaapkamers gelijkwaardig.” AM zag in dat Friends ook voor de steeds groter wordende groep ouderen een geschikte woonvorm kan zijn. “Mensen willen in de stad blijven wonen, maar wonen misschien in een oude portiekflat waar ze elke dag een steile trap op moeten. Ze verliezen hun echtgenoot, waardoor de kans op eenzaamheid toeneemt.”

Met een Friends-woning kunnen ze toch in de stad blijven wonen met alle voorzieningen nabij en zitten ze niet meer alleen. Janine geeft als voorbeeld het Amsterdamse project De Stadsveteraan 020 (in samenwerking met Woonzorg Nederland). “Dit concept is gericht op 55-plussers. In het gebouw zijn prachtige gemeenschappelijke ruimtes, een grote keuken waar je samen kunt koken en ruimtes voor bijvoorbeeld yoga of beweging. In het gebouw zijn Friends-woningen te vinden en die passen perfect in het totaalconcept waar met de gezamenlijke voorzieningen een community ontstaat. De drempel voor senioren om hun woning uit te komen en mensen te ontmoeten is kleiner.” Ook in Highnote Almere bevinden de Friends-woningen zich in een totaalconcept met ontmoetingsruimtes en met diverse voorzieningen op de begane grond die zich richten op de bewoners in het gebouw. Denk aan een lunchroom en sportschool. En ook in Cruquiuswerf, Amsterdam, zijn er stadse voorzieningen zoals diverse horeca.”

Groeiende doelgroep

Omdat het om een relatief nieuwe woonvorm gaat, zijn sommige beleggers nog wat voorzichtig. Maar Janine schat in dat de markt voor de Friends-woningen alleen maar groter wordt. “De groep alleenstaanden groeit. Dat komt voor een groot deel door de vergrijzing. Maar ook voor starters en voor mensen die gescheiden zijn en niet meteen een nieuwe woning kunnen vinden is het een geschikte woonvorm.” Niet alleen in Amsterdam is er interesse voor de Friends-woningen. “We hebben bijvoorbeeld projecten in Almere, Diemen, Eindhoven en Oss waar we ook Friends-woningen ontwikkelen.”

Hoe makkelijker we het maken voor mensen om deze stap te zetten, hoe sneller we doorstroom op de woningmarkt op gang brengen.

Versoepelen regelgeving bevordert doorstroom

Een uitdaging bij het ontwikkelen in verschillende steden is de regelgeving die gemeentes hanteren, aldus Janine. “Er zijn landelijke regels, maar in sommige gemeentes zijn de regels anders dan in andere gemeentes.” Om bijvoorbeeld je AOW of huurtoeslag te behouden moet ieder een apart huisnummer hebben en een eigen pantry en badkamer. Janine: “We pleiten ervoor dat landelijk en gemeentelijk soepeler met deze regels om wordt gegaan. Het is zonde om woningen met aparte pantry’s te bouwen als ze ook een gezamenlijke keuken hebben. Dat zijn extra bouwkosten, terwijl je de prijs juist aantrekkelijk wil houden voor de doelgroep. Hoe makkelijker we het maken voor mensen om deze stap te zetten, hoe sneller we doorstroom op de woningmarkt op gang brengen. Alleenstaande ouderen wonen vaak in grotere huizen en kunnen dan plek maken voor gezinnen. Gelukkig denken steeds meer gemeentes hierin mee, omdat ze beseffen dat we naar de totale opgave moeten kijken.”

Gebouwen vol woongeluk

Janine vindt zelf dat de Friends-woningen bij uitstek laten zien hoe AM als ontwikkelaar impact maakt. “We ontwikkelen gebieden en gebouwen, maar het is zoveel meer dan dat. We spelen in op maatschappelijke thema’s en mensen voelen zich ook echt thuis in onze concepten. Het brengt ze woongeluk. Laatst bezocht ik De Stadsveteraan 020 en de bewoners zijn zo positief. Ze vertellen er graag over. Ze vinden het een mooi alternatief voor de veelal verouderde, dure woningen in de stad en iemand vertelde dat vrienden zelfs jaloers zijn op de woning en de fijne voorzieningen in het complex. Dat zegt genoeg.”