Circulair ontwikkelen is het belangrijkste duurzaamheidsdoel binnen de AM strategie om klimaatpositief te worden. In tal van gebiedsontwikkelingen implementeren we met ons team en partners circulaire strategieën. We grijpen de Week van de Circulaire Economie (6 t/m 11 februari 2023) aan om vier kansrijke strategieën voor circulair ontwikkelen uit te lichten in een vierdelige podcastreeks.

Sylvia Pijenborg: “Het wordt echt mensenwerk, want iedereen vindt er iets van. Iedereen heeft er een bepaalde beleving bij en een bepaalde emotie bij. En dat is wel heel mooi van oude gebouwen"

Alles wat je hergebruikt hoef je niet opnieuw te produceren. Hiermee kunnen we een enorme impact maken. Met name voor niet woonfuncties. Maarten Markus, manager duurzaamheid bij AM, gaat in gesprek met Sylvia Pijnenborg (directeur bij BOEI) en Hugo Nijhof (ontwikkelmanager bij AM over de mogelijkheden van transformatie en renovatie.

Sylvia Pijnenborg ontdekte tijdens haar functie als projectmanager bij de gemeente Den Haag dat haar passie ligt bij herbestemmen. In 2014 trad ze toe tot de directie van BOEi.

Hugo Nijhof is Ontwikkelingsmanager bij AM en heeft veel ervaring met het hergebruik van cultureel erfgoed bij nieuwe gebiedsontwikkeling, zoals Wolvenplein in Utrecht.

Wolvenplein transformeert van een oud ‘huis van bewaring’ naar een nieuwe leefbare en inclusieve buurt. Inspiratie voor de potentie van hergebruik komt voort uit ervaringen in onder meer Ede Enka en Bajeskwartier.

 

Edwin Greuter: “Je weet niet precies hoe het gaat lopen, maar je kan wel zorgen dat je ontwerp, dat je die zo maakt – lenig maakt – dat je dat altijd kwijt kan. Ik vond dat een heel fascinerend proces. Omdat de insteek juist is je kiest voor maximaal duurzaam zijn en je laat het ontwerpproces daar leidend aan zijn.”

Hoogwaardig hergebruik bespaart een hoop nieuwe grondstoffen. De technische mogelijkheden voor circulariteit worden steeds beter en dit biedt kansen voor de beperking van gebruik van nieuwe grondstoffen. Maarten Markus, manager duurzaamheid bij AM, gaat in gesprek met Nina Aalbers (architect en oprichter van Architectuur Maken) en Edwin Greuter (gebiedsontwikkelaar bij AM) over de mogelijkheden van hergebruik en upcycling en hoe AM dat ondermeer toepast bij het ontwikkelen van Bajeskwartier op het terrein van de voormalige Bijlmerbajes.

Nina Aalbers is architect en oprichter bij Studio Architectuur MAKEN. Haar visie is om te werken aan een toekomst waarin circulair bouwen vanzelfsprekend is. Architectuur MAKEN richt zich zowel op het ontwerpen met hergebruikte materialen als biobased materialen.

Edwin Greuter is gebiedsontwikkelaar bij AM en houdt zich bezig met circulaire en klimaatadaptieve gebiedsontwikkelingen, waaronder Bajeskwartier, waarbij hij  verantwoordelijk is voor het hergebruik van de materialen uit de oude gevangenistorens.

Bajeskwartier is de herontwikkeling van de oude Bijlmer Bajes, waarbij vol wordt ingezet op duurzaamheid en het hergebruiken van materialen uit de oude gevangenistorens, waardoor de wijk een unieke identiteit krijgt met een zichtbare link naar het verleden.

 

Erik Gathier: “Je hoort heel vaak van relatief nieuwe dingen, dat er een pilot wordt opgericht. Tegelijkertijd, dit is juist geen pilot, want we weten; dit is de toekomst.”

De constructie is het grootste aandeel van de milieufootprint van nieuwbouw. Door deze in hout uit te voeren in plaats van beton besparen we niet alleen een hoop Co2, we slaan ook nog eens Co2 op in het gebouw. Houtbouw draagt dus in grote mate bij aan een hernieuwbare bouwsector die past binnen de klimaatdoelen, de zogenaamde Whole Life Carbon van gebouwen. Maarten Markus, manager duurzaamheid bij AM, gaat in gesprek met Menno Schokker (senior adviseur en onderzoeker bij Merosch) en Erik Gathier (ontwikkelmanager bij AM) over de mogelijkheden van houtbouw als alternatief voor beton.

Menno Schokker werkt als Duurzaamheidsadviseur bij Merosch aan de verduurzaming en ontwikkeling van innovatieve methoden & technieken voor gebieden en gebouwen, zowel bestaande als nieuwbouwontwikkelingen.

Erik Gathier werkt als Ontwikkelingsmanager bij AM aan nieuwe duurzame gebiedsontwikkelingen. Hij is ontwikkelmanager van het project Populus, wat bestaat uit 200 appartementen gebouwd met een houtbouwconstructie en daarnaast sociale- en gezondheidsfuncties.

Het plan Populus (Rotterdam Ommoord) betreft een cultureel wijk- en gezondheidscentrum dat wordt herontwikkeld. De woningen zijn energieneutraal en worden grotendeels in hout gerealiseerd, waardoor wordt voldaan aan de Paris Proof uitgangspunten: samen naar een duurzaam gebouwde omgeving zonder CO₂-uitstoot.

Emma Lucassen: “Je ziet nu dus ook het verschil tussen biobased materialen in vergelijking met traditionele materialen. De bouwkostenstijging is veel meer gestegen voor de traditionele materialen, waar heel veel gas voor nodig is, dan voor biobased materialen die alleen maar geperst hoeven te worden.”

Wat als we onze eigen woningen kunnen verbouwen? Door meer lokale biobased bouwmaterialen te kweken, produceren en toe te passen reduceren we de milieufootprint en bouwen we mét CO2 in plaats van materialen die een hoge CO2 footprint hebben. Maarten Markus, manager duurzaamheid bij AM, gaat in gesprek met Joke Dufourmont (programmamaker circulariteit in stedelijke regio’s bij het AMS-institute) en Emma Lucassen (adviseur duurzaamheid en biobased bouwen bij AM) over de biobased revolutie en de plannen die AM daarvoor maakte voor een prijsvraag van de gemeente Oirschot.

Joke Dufourmont werkt als Programmamaker Circulariteit in Stedelijke Regio’s bij het AMS Institute. Dit is een publiek-privaat programma waarin partners wetenschappelijke bevindingen over circulair en biobased bouwen in de praktijk valideren, om zo tot innovatieve en opschaalbare oplossingen te komen voor een circulaire stadseconomie.

Emma Lucassen is adviseur duurzaam bouwen bij AM en werkt aan het opschalen van vernieuwende, biobased bouwmethoden en materialen. Ze is bij uiteenlopende biobased projecten betrokken waaronder het plan ‘Nieuwe oogst’, de gewonnen ontwerpprijsvraag over biobased (ver)bouwen van de Rijksbouwmeesters.

Team Nieuwe Oogst (o.a. AM) is de winnaar geworden van de prijsvraag ‘biobased en natuurinclusief bouwen in Oirschot’. De prijsvraag maakt deel uit van het programma ‘Een Nieuwe Bouwcultuur’ van het College van Rijksadviseurs in samenwerking met de gemeente Oirschot. De innovatieve bouwmethoden, biobased materialen en het lokaal telen van gewassen maakt dat in de gebiedsontwikkeling een biobased kringloop ontstaat.